Ngày 3/6/2025, trong tiết trời oi nồng như muốn nung chảy từng thớ gạch ngoài sân bệnh viện, hơn 548 suất cơm từ thiện đã được trao tận tay các bệnh nhân tại Bệnh viện Đa khoa huyện Ba Vì. Ẩn sau những phần cơm giản dị là câu chuyện thấm đẫm tình người của đoàn từ thiện đến từ Đền Rừng (Ngọc Thụy, Long Biên) và chùa Đông Các Tự (La Xuyên, Vạn Thắng, Ba Vì) – những nơi không chỉ gìn giữ văn hóa, tín ngưỡng linh thiêng mà còn âm thầm nuôi dưỡng lòng nhân ái.
Giữa sân bệnh viện, chiếc áo dài đẫm mồ hôi, nghệ nhân Hoàng Xuân Mai – thủ nhang Đền Rừng – vẫn đều tay chuyển từng hộp cơm cho các bệnh nhân đang nằm điều trị. Bàn tay ông thoăn thoắt, từng cử chỉ vẫn toát lên sự ân cần, nâng niu như trao đi cả tấm lòng.
“Chúng tôi chuẩn bị những suất cơm không phải để từ thiện, mà để chia sẻ. Sống lâu với tín lngưỡng thờ Mẫu, tôi càng thấm thía rằng: thương người, giúp người – đó cũng là cách hành đạo chân chính.” – Nghệ nhân Hoàng Xuân Mai.
Suốt nhiều năm qua, mỗi thứ Sáu, ông cùng các thiện nam tín nữ của Đền Rừng, Phật tử chùa Đông Các Tự đều đặn nấu cháo mang đến bệnh viện. Và vào thứ Ba đầu tháng, những suất cơm trọn vị, đủ chất lại được gửi đi – đều đặn, lặng lẽ, không ồn ào. Đó là đạo hạnh, là chữ “Tâm” đi vào đời sống.
Trong buồng bệnh, những bệnh nhân già gầy gò, run run đỡ lấy hộp cơm, ánh mắt chan chứa niềm xúc động. Không nói lên lời, những giọt nước mắt ngấn nơi khóe mắt đã thay lời cảm ơn.
Tín ngưỡng thờ Mẫu – di sản văn hóa đặc trưng của người Việt – vốn gắn liền với những hình ảnh hầu đồng huyền ảo, với sự linh thiêng thờ Tứ phủ Công đồng. Nhưng với những người như nghệ nhân Hoàng Xuân Mai, tín ngưỡng thờ Mẫu không chỉ tồn tại trong khói hương, mà sống cùng đời, trong từng nghĩa cử âm thầm.
Ông không chỉ là người gìn giữ nghi lễ, mà còn là hiện thân sống động của tinh thần Mẫu – che chở, bao dung, nhân hậu. Những phần cơm gửi trao hôm nay là một cách khác để gìn giữ đạo – không bằng lời khấn, mà bằng việc làm.
Có thể bệnh nhân sẽ không còn nhớ tên ông. Có thể nụ cười của người trao đi chỉ thoáng qua giữa dòng người. Nhưng chính những khoảnh khắc ngắn ngủi ấy đã tạo nên một mạch ngầm yêu thương, kết nối con người với nhau bằng sự chân thành.
“Giữa đời thường, ai cũng có thể là người mang ánh sáng – nếu biết sống vì người khác.” – Nghệ nhân Hoàng Xuân Mai.
Và khi ánh sáng ấy được thắp lên từ trái tim – không cần sân khấu, không cần lễ nghi – thì đạo không còn là điều xa vời.
Đạo ở trong từng hơi thở, từng bước chân, từng hộp cơm nghĩa tình trao tay người bệnh.
